مدیریت پروژه چیست؟... What is project management?
بکارگیری دانش، ابزارها،و تکنیک ها در اداره فعالیت ها، بمنظور رفع انتظارات متولیان پروژه
مدیریت پروژه چیست؟
مدیریت پروژه بکارگیری دانش، مهارت ها، ابزارها،و تکنیک ها در اداره فعالیت ها، بمنظور رفع نیازها و انتظارات متولیان پروژه می باشد.
مفهوم پروژه از دیدگاه PMBOK
پروژه تلاشی موقتی برای ایجاد یک محصول یا ارائه خدمات معین می باشد. منظور از موقتی انست که هر پروژه شروع و پایان معینی دارد.
چه کسانی در پروژه سهم دارند؟
شریکان در پروژه افراد و سازمانهایی می باشند که فعالانه در پروژه درگیرند، و یا اجرا و اتمام پروژه بر انها تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد.تیم مدیریت پروژه باید تشخیص دهد که چه کسانی شریک در پروژه می باشند، و نیازها و انتظارات انها را بشناسد.البته تشخیص این افراد تاحدودی مشکل است. شریکان اصلی پروژه عبارتند از:
مدیر پروژه
مشتری و تحویل گیرنده پروژه
سازمان اجراکننده پروژه
حامیان مالی پروژه
علاوه بر این عناوین، عناوین و نام های دیگری نیز وجود دارند، مانند:مالکان و موسسان پروژه، اعضای تیم پروژه، سازمانهای دولتی، سهامداران.اصولا این نامگذاریها و گروه بندی ها در تشخیص اینکه چه افراد و سازمانهایی خودشان را شریک پروژه می دانند بسیار موثر می باشد.
فرایندهای مدیریت پروژه
پروژه ها مجموعه ای از فرایندها می باشند. این فرایندها دو دسته اند:
فرایندهای مدیریت پروژه:
که شامل سازماندهی اجرای پروژه می باشند.
فرایندهای تهیه محصول پروژه:
که شامل تعیین و تهیه محصول یا خدمات پروژه می باشند.
این دو دسته فرایندها در سرتاسر اجرای پروژه در تعامل و ارتباط با یکدیگر می باشند.
مراحل مدیریت پروژه
از انجایکه پروژه ها از لحاظ اجرا منحصر به فرد هستند، تا حدودی با عدم قطعیت مواجه می باشند.
سازمانهای اجرا کننده پروژه معمولا هر پروژه را به مراحل و فازهای مختلفی تقسیم می کنند تا بتوانند بهتر انرا کنترل کنند. مجموعه فازهای پروژه سیکل عمر پروژه را تشکیل می دهند
محدوده دانش در مدیریت پروژه:
هر پروژه ای ۹ محدوده اصلی دارد و هر محدوده ای شامل فرایندهایی میباشد:
1. مدیریت یکپارچگی پروژه:
تضمین میکند که عناصر مختلف پروژه با یکدیگر هماهنگ باشند و شامل فرایندهایی مانند توسعه برنامه پروژه، اجرای برنامه پروژه، و کنترل تغییرات کلی در پروژه میباشد.
2. مدیریت محدوده پروژه:
تضمین میکند که پروژه شامل تمام نیازهای لازم وکافی باشد و شامل فرایندهایی مانند اغاز، برنامه ریزی محدوده، تعریف محدوده، و کنترل تغییرات محدوده میباشد.
3. مدیریت زمان پروژه:
تضمین میکند که پروژه با زمانبندی معینی تمام شود. و شامل فرایندهایی مانند تعریف فعالیت، توالی فعالیت، تخمین مدت فعالیت، توسعه زمانبندی، و کنترل زمانبندی میباشد.
4. مدیریت هزینه پروژه:
تضمین میکند که پروژه با کمترین هزینه پایان یابد. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی منابع تخمین هزینه، بودجه بندی هزینه، کنترل هزینه میباشد.
5. مدیریت کیفیت پروژه:
تضمین میکند که بطور رضایت بخش تمامی نیازهای پروژه براورده شوند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی کیفیت، تضمین کیفیت، وکنترل کیفیت میباشد.
6. مدیریت منابع انسانی:
استفاده بهینه از نیروی کار درگیر در پروژه را تضمین میکند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی سازمانی، استخدام نیروی کاری، وتوسعه تیم پروژه میباشد.
7. مدیریت ارتباطات پروژه:
تضمین میکند که تولید، جمع اوری، انتشار، ذخیره سازی و بازیابی نهایی اطلاعات پروژهبصورت زمانبندی شده ومناسب انجام گیرند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی ارتباطات، انتشار اطلاعات، گزارش عملکرد و خاتمه اجرای پروژه میباشد.
8. مدیریت ریسک پروژه:
فرایندهای لازم برای تشخیص، تحلیل، و واکنش به ریسک پروژه را ارائه می دهد. و شامل فرایندهایی مانند تشخیص ریسک، واکنش به ریسک، و کنترل واکنش به ریسک میباشد.
9. مدیریت کالا، مواد و خدمات در پروژه:
فرایندهای لازم برای تهیه کالا و خدمات از خارج محدوده اجرایی پروژه را ارائه میکند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی خرید مواد، برنامه ریزی درخواست ها، انتخاب منابع، اداره قراردادها، واتمام قراردادها میباشد.
مدیریت یکپارچگی پروژه
شامل فرایندهایی می باشد که تضمین می کنند عناصر مختلف پروژه بطور مناسب هماهنگ باشند.
فرایندهای مدیریت یکپارجگی پروژه
تهیه برنامه پروژه
اجرای برنامه پروژه
کنترل کلی تغییرات
ورودی ها
ابزارها و تکنیک ها
خروجی ها
معمول ترین فرایندهای مدیریت پروژه که در اکثر پروژه ها انجام می شوند:
1. فرایند های اغازین:
فرایندهایی هستند که پروژه را در جهت اغاز فاز بعدی یاری می کنند.
2. فرایندهای برنامه ریزی این فرایندها دو دسته اند:
V فرایندهای اصلی:
فرایندهایی هستند که به دلیل وابستگی که به یکدیگر دارند در اکثر پروژه ها با ترتیب مشخصی انجام می گیرند. این فرایند ها عبارتند از:
برنامه ریزی محدوده پروژه
تعریف محدوده پروژه
تعریف فعالیتهای پروژه
تعیین توالی فعالیت ها
تخمین مدت فعالیت ها
توسعه زمانبندی
برنامه ریزی منابع
تخمین هزینه ها
بودجه ریزی هزینه ها
توسعه برنامه پروژه
V فرایند های تسهیل کننده:
فرایند هایی هستند که بسته به نیاز و در جهت تسهیل روند پروژه انجام می گیرند. اين فرایند ها عبارتند از:
برنامه ریزی کیفیت
برنامه ریزی سازمانی
برنامه ریزی ارتباطات
تشخیص ریسک
اندازه گیری ریسک
توسعه پاسخ به ریسک
برنامه ریزی تدارکات
برنامه ریزی درخواست ها
3. فرایندهای اجرایی
فرایندهای اجرایی نیز مانند فرایند های برنامه ریزی شامل دودسته از فرایندها می باشند:
V فرایندهای اصلی:
اجرای برنامه پروژه
v فرایندهای تسهیلی:
تعیین و پذیرش محدوده پروژه
تضمین کیفیت
توسعه تیم پروژه
توزیع اطلاعات
انتخاب منابع
اداره قراردادها
4. فرایندهای کنترلی
این فرایندها اجرای پروژه را مکررا کنترل و اندازه گیری می کنند.تنظیم مجدد برنامه پروژه با تکرار مناسب فرایندهای برنامه ریزی میسر می باشد.فرا یندهای کنترلی نیز بمانند فرایندهای برنامه ریزی به دو دسته تقسیم می شوند:
V فرایندهای اصلی:
کنترل کلی تغییرات
تهیه گزارش عملکرد
V فرایندهای تسهیلی:
کنترل محدوده پروژه
کنترل زمانبندی پروژه
کنترل هزینه پروژه
کنترل کیفیت
کنترل پاسخ ریسک
5.فرایندهای اختتامی
این فرایندها موجب تحویل واتمام مناسب و مورد قبول پروژه می شوند. و عبارتند از:
خاتمه اجرای پروژه
خاتمه قرارداد پروژه
ارتباط فرایندها
در هر گروه از فرایندها، هر فرایند توسط ورودی ها و خروجی هایش با فرایند دیگر ارتباط دارد. بدین ترتیب هر فرایند را می توان با عناصر زیر تعریف کرد:
Ø ورودی ها:
اقلام قابل استنادی که عملیات بعدی بر طبق انها انجام می گیرند.
Ø ابزارها و تکنیک ها:
مکانیزم هایی که جهت ایجاد خروجی ها از ورودی ها بکار گرفته می شوند.
Ø خروجی ها:
اقلام قابل استنادی که نتایج فرایند می با شند.
ورودی ها
ابزارها و تکنیک ها
خروجی ها
بکارگیری دانش، ابزارها،و تکنیک ها در اداره فعالیت ها، بمنظور رفع انتظارات متولیان پروژه
مدیریت پروژه چیست؟
مدیریت پروژه بکارگیری دانش، مهارت ها، ابزارها،و تکنیک ها در اداره فعالیت ها، بمنظور رفع نیازها و انتظارات متولیان پروژه می باشد.
مفهوم پروژه از دیدگاه PMBOK
پروژه تلاشی موقتی برای ایجاد یک محصول یا ارائه خدمات معین می باشد. منظور از موقتی انست که هر پروژه شروع و پایان معینی دارد.
چه کسانی در پروژه سهم دارند؟
شریکان در پروژه افراد و سازمانهایی می باشند که فعالانه در پروژه درگیرند، و یا اجرا و اتمام پروژه بر انها تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد.تیم مدیریت پروژه باید تشخیص دهد که چه کسانی شریک در پروژه می باشند، و نیازها و انتظارات انها را بشناسد.البته تشخیص این افراد تاحدودی مشکل است. شریکان اصلی پروژه عبارتند از:
مدیر پروژه
مشتری و تحویل گیرنده پروژه
سازمان اجراکننده پروژه
حامیان مالی پروژه
علاوه بر این عناوین، عناوین و نام های دیگری نیز وجود دارند، مانند:مالکان و موسسان پروژه، اعضای تیم پروژه، سازمانهای دولتی، سهامداران.اصولا این نامگذاریها و گروه بندی ها در تشخیص اینکه چه افراد و سازمانهایی خودشان را شریک پروژه می دانند بسیار موثر می باشد.
فرایندهای مدیریت پروژه
پروژه ها مجموعه ای از فرایندها می باشند. این فرایندها دو دسته اند:
فرایندهای مدیریت پروژه:
که شامل سازماندهی اجرای پروژه می باشند.
فرایندهای تهیه محصول پروژه:
که شامل تعیین و تهیه محصول یا خدمات پروژه می باشند.
این دو دسته فرایندها در سرتاسر اجرای پروژه در تعامل و ارتباط با یکدیگر می باشند.
مراحل مدیریت پروژه
از انجایکه پروژه ها از لحاظ اجرا منحصر به فرد هستند، تا حدودی با عدم قطعیت مواجه می باشند.
سازمانهای اجرا کننده پروژه معمولا هر پروژه را به مراحل و فازهای مختلفی تقسیم می کنند تا بتوانند بهتر انرا کنترل کنند. مجموعه فازهای پروژه سیکل عمر پروژه را تشکیل می دهند
محدوده دانش در مدیریت پروژه:
هر پروژه ای ۹ محدوده اصلی دارد و هر محدوده ای شامل فرایندهایی میباشد:
1. مدیریت یکپارچگی پروژه:
تضمین میکند که عناصر مختلف پروژه با یکدیگر هماهنگ باشند و شامل فرایندهایی مانند توسعه برنامه پروژه، اجرای برنامه پروژه، و کنترل تغییرات کلی در پروژه میباشد.
2. مدیریت محدوده پروژه:
تضمین میکند که پروژه شامل تمام نیازهای لازم وکافی باشد و شامل فرایندهایی مانند اغاز، برنامه ریزی محدوده، تعریف محدوده، و کنترل تغییرات محدوده میباشد.
3. مدیریت زمان پروژه:
تضمین میکند که پروژه با زمانبندی معینی تمام شود. و شامل فرایندهایی مانند تعریف فعالیت، توالی فعالیت، تخمین مدت فعالیت، توسعه زمانبندی، و کنترل زمانبندی میباشد.
4. مدیریت هزینه پروژه:
تضمین میکند که پروژه با کمترین هزینه پایان یابد. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی منابع تخمین هزینه، بودجه بندی هزینه، کنترل هزینه میباشد.
5. مدیریت کیفیت پروژه:
تضمین میکند که بطور رضایت بخش تمامی نیازهای پروژه براورده شوند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی کیفیت، تضمین کیفیت، وکنترل کیفیت میباشد.
6. مدیریت منابع انسانی:
استفاده بهینه از نیروی کار درگیر در پروژه را تضمین میکند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی سازمانی، استخدام نیروی کاری، وتوسعه تیم پروژه میباشد.
7. مدیریت ارتباطات پروژه:
تضمین میکند که تولید، جمع اوری، انتشار، ذخیره سازی و بازیابی نهایی اطلاعات پروژهبصورت زمانبندی شده ومناسب انجام گیرند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی ارتباطات، انتشار اطلاعات، گزارش عملکرد و خاتمه اجرای پروژه میباشد.
8. مدیریت ریسک پروژه:
فرایندهای لازم برای تشخیص، تحلیل، و واکنش به ریسک پروژه را ارائه می دهد. و شامل فرایندهایی مانند تشخیص ریسک، واکنش به ریسک، و کنترل واکنش به ریسک میباشد.
9. مدیریت کالا، مواد و خدمات در پروژه:
فرایندهای لازم برای تهیه کالا و خدمات از خارج محدوده اجرایی پروژه را ارائه میکند. و شامل فرایندهایی مانند برنامه ریزی خرید مواد، برنامه ریزی درخواست ها، انتخاب منابع، اداره قراردادها، واتمام قراردادها میباشد.
مدیریت یکپارچگی پروژه
شامل فرایندهایی می باشد که تضمین می کنند عناصر مختلف پروژه بطور مناسب هماهنگ باشند.
فرایندهای مدیریت یکپارجگی پروژه
تهیه برنامه پروژه
اجرای برنامه پروژه
کنترل کلی تغییرات
ورودی ها
ابزارها و تکنیک ها
خروجی ها
معمول ترین فرایندهای مدیریت پروژه که در اکثر پروژه ها انجام می شوند:
1. فرایند های اغازین:
فرایندهایی هستند که پروژه را در جهت اغاز فاز بعدی یاری می کنند.
2. فرایندهای برنامه ریزی این فرایندها دو دسته اند:
V فرایندهای اصلی:
فرایندهایی هستند که به دلیل وابستگی که به یکدیگر دارند در اکثر پروژه ها با ترتیب مشخصی انجام می گیرند. این فرایند ها عبارتند از:
برنامه ریزی محدوده پروژه
تعریف محدوده پروژه
تعریف فعالیتهای پروژه
تعیین توالی فعالیت ها
تخمین مدت فعالیت ها
توسعه زمانبندی
برنامه ریزی منابع
تخمین هزینه ها
بودجه ریزی هزینه ها
توسعه برنامه پروژه
V فرایند های تسهیل کننده:
فرایند هایی هستند که بسته به نیاز و در جهت تسهیل روند پروژه انجام می گیرند. اين فرایند ها عبارتند از:
برنامه ریزی کیفیت
برنامه ریزی سازمانی
برنامه ریزی ارتباطات
تشخیص ریسک
اندازه گیری ریسک
توسعه پاسخ به ریسک
برنامه ریزی تدارکات
برنامه ریزی درخواست ها
3. فرایندهای اجرایی
فرایندهای اجرایی نیز مانند فرایند های برنامه ریزی شامل دودسته از فرایندها می باشند:
V فرایندهای اصلی:
اجرای برنامه پروژه
v فرایندهای تسهیلی:
تعیین و پذیرش محدوده پروژه
تضمین کیفیت
توسعه تیم پروژه
توزیع اطلاعات
انتخاب منابع
اداره قراردادها
4. فرایندهای کنترلی
این فرایندها اجرای پروژه را مکررا کنترل و اندازه گیری می کنند.تنظیم مجدد برنامه پروژه با تکرار مناسب فرایندهای برنامه ریزی میسر می باشد.فرا یندهای کنترلی نیز بمانند فرایندهای برنامه ریزی به دو دسته تقسیم می شوند:
V فرایندهای اصلی:
کنترل کلی تغییرات
تهیه گزارش عملکرد
V فرایندهای تسهیلی:
کنترل محدوده پروژه
کنترل زمانبندی پروژه
کنترل هزینه پروژه
کنترل کیفیت
کنترل پاسخ ریسک
5.فرایندهای اختتامی
این فرایندها موجب تحویل واتمام مناسب و مورد قبول پروژه می شوند. و عبارتند از:
خاتمه اجرای پروژه
خاتمه قرارداد پروژه
ارتباط فرایندها
در هر گروه از فرایندها، هر فرایند توسط ورودی ها و خروجی هایش با فرایند دیگر ارتباط دارد. بدین ترتیب هر فرایند را می توان با عناصر زیر تعریف کرد:
Ø ورودی ها:
اقلام قابل استنادی که عملیات بعدی بر طبق انها انجام می گیرند.
Ø ابزارها و تکنیک ها:
مکانیزم هایی که جهت ایجاد خروجی ها از ورودی ها بکار گرفته می شوند.
Ø خروجی ها:
اقلام قابل استنادی که نتایج فرایند می با شند.
ورودی ها
ابزارها و تکنیک ها
خروجی ها